Hüquqi dövlət quruculuğu yolu yalnız sərt qanunlarla deyil, həm də ədalətli və humanist yanaşma ilə mümkündür. Demokratik cəmiyyətlərdə cəza siyasəti şəxsi cəmiyyətdən təcrid etməkdən ziyadə, onun islah olunmasına və yenidən faydalı fərd kimi yetişməsinə xidmət etməlidir. Prezident cənab İlham Əliyevin 15 dekabr 2025-ci il tarixində irəli sürdüyü amnistiya təşəbbüsü, az ağır və böyük ictimai təhlükə törətməyən cinayətlərə görə məhkum edilmiş şəxslər üçün yeni bir həyat səhifəsi açır. Bu, Azərbaycanın hüquq sistemində “ikinci şans” mədəniyyətinin daha da dərinləşməsi deməkdir.
Azərbaycanın müasir və humanist hüquq sisteminin təməli Ümummilli Lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə qoyulmuşdur. Ulu Öndər sovet dövründən qalan repressiv cəza metodlarını ləğv edərək, Avropa standartlarına uyğun, insan hüquq və azadlıqlarına hörmət edən bir sistem formalaşdırmışdır. Onun dövründə ölüm hökmünün ləğvi və amnistiya institutunun daimi fəaliyyətə gətirilməsi Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə nüfuzunu artırmışdır. Heydər Əliyevin 1995-2003-cü illərdə həyata keçirdiyi 7 amnistiya aktı on minlərlə insanın səhvlərindən nəticə çıxararaq qanuna sadiq vətəndaş kimi formalaşmasına vasitəçi olmuşdur.
Birinci vitse-prezident Mehriban xanım Əliyeva amnistiyanı sadəcə hüquqi prosedur kimi deyil, bir mənəvi islahat və sosial reintegrasiya vasitəsi kimi görür. Onun Milli Məclisdə hazırladığı amnistiya layihələri hər zaman az ağır cinayət törətmiş şəxslərin cəmiyyət tərəfindən dışlanmamasını və onların dövlət dəstəyi ilə normal həyata qayıtmasını hədəfləmişdir. Mehriban xanım sübut etdi ki, qanunvericilik orqanı həm də xalqın şəfqət gözləntilərinin ifadəçisi olmalıdır. Onun 2007-ci ildən başlayan amnistiya təşəbbüsləri cəza-icra siyasətinin yumşaldılmasına və cəmiyyətdə barışıq mühitinin güclənməsinə əvəzsiz töhfələr vermişdir.
Prezident cənab İlham Əliyev tərəfindən irəli sürülən son amnistiya layihəsi, cinayət-hüquq siyasətinin daha da mütərəqqi formaya salınması istiqamətində atılmış ən qətiyyətli addımdır. Statistikaya görə, bu akt çərçivəsində azadlığın məhdudlaşdırılması cəzasından 7 mindən çox məhkum, azadlıqdan məhrum etmə ilə bağlı olmayan digər cəzalardan isə 4 minə yaxın şəxs azad olunacaqdır. Həmçinin, ehtiyatsızlıqdan cinayət törədən şəxslər üçün nəzərdə tutulan güzəştlər dövlətin vətəndaşa olan etimadını göstərir. Bu, Azərbaycanın təkcə hərbi qüdrəti ilə deyil, həm də ədalətli qanunları və mərhəmətli rəhbəri ilə güclü olduğunu sübut edir.
Prezident cənab İlham Əliyevin bu tarixi təşəbbüsü, Azərbaycanın gələcəyini hüquqi və mənəvi bütövlük içində görmək istəyinin bariz ifadəsidir. Ulu Öndərin irsi, Mehriban xanımın nəcibliyi və Cənab Prezidentin siyasi iradəsi Azərbaycanı dünyanın ən sabit və humanist ölkələrindən birinə çevirmişdir. 2025-ci il amnistiyası, Azərbaycan xalqının birlik və həmrəyliyinin növbəti təntənəsidir.
Arzu Məmmədova
Suraxanı rayonu 226 nömrəli tam orta məktəbin direktoru
About the Author
